Blog

Projekt AV-PL-ROAD „Polska droga do automatyzacji transportu drogowego” zrealizowany w latach 2018-2021 przez konsorcjum w skład którego wchodziły: Ministerstwo Infrastruktury (MI), Instytut Transportu Samochodowego (ITS) i Politechnika Warszawska (PW) oraz aktywność i działania podejmowane przez Centrum Kompetencji Pojazdów Autonomicznych i Połączonych (CK:PAP), które powstało w ramach tego projektu, przyczyniły się do podjęcia prac, dzięki którym został opracowany projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym.

Przygotowanie zmian wynikało z potrzeby dostosowania przepisów prawa do postępującej w sektorze transportowym rewolucji technologicznej związanej z automatyzacją funkcji kierowania i kontroli nad pojazdami. Dążenie do autonomizacji transportu także wymaga dostosowania prawa oraz umożliwienia bezpiecznego wdrożenia do ruchu drogowego coraz powszechniej dostępnych na rynku innowacji, bez pogorszenia warunków bezpieczeństwa. W szczególności skoncentrowano się na umożliwieniu testowania pojazdów oraz przedmiotów ich wyposażenia lub części na drogach publicznych. Obowiązujące w tym obszarze od 2018 r. zasady (przepisy art. 65k – 65n ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym, Dz. U. z 2023 r. poz. 1047, z późn. zm.) są niewystarczające i w powszechnej opinii, poprzez swoją restrykcyjność, blokują rozwój inicjatyw związanych z automatyzacją. Mające siedzibę w Polsce podmioty badawcze i przedsiębiorstwa produkujące nowoczesne systemy do pojazdów samochodowych wskazują na brak możliwości testowania najnowszych technologii na polskich drogach, jako na barierę swojego rozwoju także w kontekście międzynarodowym.

Przeprowadzone analizy dotyczące regulacji prawnych w zakresie automatyzacji zarówno w Polsce, jak i innych państwach Unii Europejskiej oraz w prawie międzynarodowym, jak również badanie opinii publicznej, zrealizowane na zlecenie MI w latach: 2019-2021 w ramach projektu strategicznego „Polska droga do automatyzacji transportu drogowego”, wskazują na potrzebę wprowadzenia zmian w przepisach regulujących wykorzystanie pojazdów autonomicznych w Polsce. Zidentyfikowana przez ekspertów potrzeba dotyczy w szczególności zmiany obowiązującego prawa w zakresie prowadzenia testów oraz wprowadzenia rozwiązań prawnych pozwalających na przewidywany rozwój ruchu zautomatyzowanego i autonomicznego na polskich drogach.

Niezbędna jest zatem zmiana obecnie obowiązujących przepisów regulujących prace badawcze nad pojazdami autonomicznymi w warunkach drogowych oraz stworzenie podstawy prawnej do stopniowego wprowadzania pozostałych zmian umożliwiających ewolucyjną automatyzację transportu drogowego w Polsce, zgodnie z postępem technologicznym.

Do najważniejszych zmian proponowanych w projekcie ustawy należą:

1. zmiana definicji pojazdu autonomicznego w celu umożliwienia prowadzenia testów niezależnie od stopnia automatyzacji pojazdu,
2. wprowadzenie obowiązku poprzedzania testów na drogach publicznych testami w ruchu poza drogami publicznymi,
3. uzależnienie wydania zezwolenia na prowadzenie testów m.in. od zaświadczenia potwierdzającego przeprowadzenie testów na torze badawczym,
4. uzależnienie wydania zezwolenia na prowadzenie testów m.in. od posiadania dedykowanego obowiązkowego ubezpieczania odpowiedzialności cywilnej podmiotu prowadzącego testy produktów, podzespołów lub części na drodze publicznej za szkody powstałe w związku ze zdarzeniami niepożądanymi podczas przeprowadzanych testów,
5. doprecyzowanie obowiązków organizatora badań i nałożenie na niego odpowiedzialności karnej, cywilnej lub administracyjnej w zależności od popełnionego czynu niedozwolonego podczas udziału w testach,
6. wprowadzenie zamkniętego katalogu danych wymaganych do udzielenia zezwolenia oraz doprecyzowanie katalogu przesłanek odmowy udzielenia oraz cofnięcia lub zawieszenia zezwolenia na prowadzenie testów,
7. rezygnacja z wymogu posiadania decyzji o profesjonalnej rejestracji pojazdów przez podmiot prowadzący testy na rzecz wymogu złożenia odpowiednich oświadczeń wynikających z przepisów o profesjonalnej rejestracji pojazdów, tj. umożliwienie prowadzenia testów w oparciu o pojazdy wcześniej zarejestrowane,
8. zastąpienie obowiązku konsultacji z mieszkańcami gminy terminu i trasy prowadzonych testów obowiązkiem informowania mieszkańców o prowadzonych testach.

Powyższe zmiany mogą generować również potrzebę wprowadzenia zmian w innych aktach prawnych będących we właściwości m.in. Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji i Ministra Sprawiedliwości oraz Ministra Finansów.

Organem odpowiedzialnym za opracowanie projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw jest Ministerstwo Infrastruktury, a planowany termin przyjęcia projektu przez Radę Ministrów, to I kwartał 2025 r.

Źródło: www.gov.pl