Projekt rozporządzenia o danych zatwierdzony przez Parlament Europejski

Komisja Europejska podejmuje działania mające na celu wypracowanie rozwiązań w zakresie ujednolicenia zasad dostępu do danych i swobodnego przepływu danych w UE, które przyniosą korzyści dla przedsiębiorstw, naukowców, jak i administracji publicznej. Dane to jeden z czynników innowacji, dlatego kwestie sformułowania zasad określających, kto i na jakich warunkach może uzyskiwać do nich dostęp, wymagają uregulowania. 

Projekt rozporządzenia o danych został zaakceptowany przez Parlament Europejski 14 marca 2023 r. i oczekuje obecnie na zatwierdzenie w ramach trójstronnych negocjacji między instytucjami UE. Propozycja nowych przepisów ma na celu pobudzenie innowacji poprzez usunięcie barier utrudniających korzystanie z danych. Nowe rozporządzenie ma także umożliwiać szerokiemu gronu podmiotów, zarówno prywatnych, jak i publicznych, korzystanie z danych na jasno sformułowanych zasadach. Według Komisji Europejskiej 80% gromadzonych obecnie informacji przemysłowych nie jest wykorzystywanych. Wdrożenie regulacji powinno przyczynić się dodatkowo do rozwoju nowych produktów i usług w obszarze data technology

Dane generowane przez ludzi lub urządzenia mogą stanowić jeden z czynników innowacji zarówno w działaniach podejmowanych przez przedsiębiorstwa (np. rozwój produktów i usług bazujących na sztucznej inteligencji), przedstawicieli nauki (realizacja projektów badawczych), jak i przez władze publiczne (np. kształtowanie i rozwój inteligentnych miast). 

Rozporządzenie reguluje wymianę danych generowanych w wyniku korzystania z produktów lub usług połączonych w celu zapewnienia uczciwości umów dotyczących ich udostępniania. Nowe przepisy kładą nacisk na konieczność stosowania umów określających zakres danych udostępnianych przez przedsiębiorstwo z zachowaniem możliwości rezygnacji z udostępniania. Wzmocnione zostały przepisy dotyczące ochrony tajemnicy handlowej i zabezpieczenia przedsiębiorstw przed niewłaściwym wykorzystywaniem pozyskanych informacji przez firmy konkurencyjne. Proponowane przepisy mają też na celu ochronę małych i średnich przedsiębiorstw przed nieuczciwymi warunkami umownymi narzucanymi przez firmy o znacznie silniejszej pozycji. Określono także, w jaki sposób organy sektora publicznego mogą uzyskiwać dostęp do danych zgromadzonych przez sektor prywatny w sytuacjach nadzwyczajnych, takich jak powodzie lub pożary. 

W opracowaniu Założenia do „Mapy drogowej” wprowadzania pojazdów autonomicznych (CAD/CAV) w Polsce, przygotowanym przez konsorcjum projektu AV-PL-ROAD zauważono, że korzystanie z transportu autonomicznego na szeroką skalę wiąże się z potrzebą uregulowania kwestii dostępu do danych oraz zasad ich bezpiecznego przetwarzania. Podstawą mobilności autonomicznej są technologie informacyjne, komunikacja oraz zarządzanie danymi. Usługi autonomicznego transportu współdzielonego, w tym transportu zbiorowego będą wymagać współpracy z producentami pojazdów, którzy będą mieli wgląd w bazy danych operatorów transportu, zawierające spisy klientów jak i dane generowane podczas eksploatacji pojazdów, dotyczące np. środowiska (map otoczenia jak i nawyków prowadzenia pojazdów przez kierowców). Dane gromadzone w związku z przejazdami autonomicznymi stanowią unikalną bazę wiedzy, która może być podstawą do rozwoju innowacyjnych produktów lub usług, przez co wdrożenie nowych przepisów rozporządzenia o danych wpisuje się w potrzeby rozwoju mobilności autonomicznej. Szerszy dostęp do danych, a w tym do wiedzy może pozytywnie wpłynąć na rozwój technologii automatyzujących proces prowadzenia pojazdu oraz usług i procesów wspierających mobilność autonomiczną.

Źródło:
www.europarl.europa.eu
Grabarek I., Kozłowski M., Czerepicki A., Bęczkowska S., Zysk Z., Kruszewski M., Pełka M., Balke I., Lewandowski S., Założenia do „Mapy drogowej” wprowadzania pojazdów autonomicznych (CAD/CAV) w Polsce , Raport z zadania 3 projektu AV-PL-ROAD, zasoby własne ITS.