„Zielone światło” dla trybu „hands-off, eyes-on” na autostradach w Wielkiej Brytanii

13 kwietnia 2023 r. Departament Transportu Wielkiej Brytanii udzielił firmie Ford Motor Company zezwolenia na wykorzystanie zaawansowanej technologii wspomagania kierowcy (BlueCruise), umożliwiającej jazdę w trybie „hands-off, eyes-on” w odniesieniu do pojazdów poruszających się po wybranych odcinkach autostrad Anglii, Szkocji i Walii, określanych jako Blue Zones, liczących obecnie około 3 700 km. 

Podstawą działania systemu BlueCruise jest inteligentny tempomat adaptacyjny IACC (Intelligent Adaptive Cruise Control), który umożliwia przemieszczanie się pojazdu w ruchu drogowym z uwzględnieniem panujących warunków, dopuszczając krótkotrwałe rozproszenie uwagi kierowcy. System monitoruje otoczenie, w tym znaki drogowe, kontroluje przyspieszanie, hamowanie i pozycjonowanie pojazdu w pasie ruchu, dzięki czemu utrzymuje bezpieczną i stałą odległość od poprzedzających pojazdów, z możliwością całkowitego zatrzymania, jeśli zachodzi taka potrzeba. Do percepcji otoczenia stosowana jest kombinacja radarów i kamer, które umożliwiają wykrywanie i monitorowanie pozycji i prędkości innych pojazdów na drodze. Kamera skierowana do przodu wykrywa oznaczenia pasa ruchu i znaki ograniczenia prędkości. Maksymalna prędkość pojazdu z aktywnym systemem to 80 mil na godzinę (ok. 130 km/h).

System kontroluje także aktywność i uwagę kierowcy, wykorzystując kamerę na podczerwień, która monitoruje ułożenie głowy i gałki oczne kierowcy, nawet gdy nosi on okulary przeciwsłoneczne. W przypadku wykrycia rozproszenia kierowcy wyświetlane są komunikaty ostrzegawcze, następnie pojawiają się alarmy dźwiękowe i jeśli kierowca nie reaguje aktywują się hamulce, pojazd zwalnia, przy zachowaniu możliwości kontroli nad kierownicą. Podobne działania są wykonywane, jeśli kierowca nie położy rąk na kierownicy, gdy zostanie o to „poproszony” podczas opuszczania strefy Blue Zone.

Na potrzeby wdrożenia systemu przeprowadzono szereg badań, zarówno na zamkniętych torach testowych, jak i w ruchu publicznym. Bezpieczeństwo kierowcy, pasażerów i innych użytkowników dróg było kluczowe, zarówno dla rozwoju nowej technologii, jak i na etapie badań homologacyjnych. System został zatwierdzony przez VCA (Vehicle Certification Agency), brytyjski organ udzielający homologacji typu pojazdu – aktualnie w odniesieniu do samochodów marki Ford Mustang Mach-E z rocznika 2023 r.

„Zielone światło” dla technologii zaawansowanego wspomagania kierowcy od brytyjskiego Departamentu Transportu może wpłynąć pozytywnie na wdrażanie podobnych systemów także na drogach innych krajów europejskich. Korzyści ze stosowania podobnych rozwiązań to zwiększenie komfortu prowadzenia pojazdu, usprawnienie ruchu drogowego, ale przede wszystkim poprawa bezpieczeństwa na drogach poprzez zmniejszenie możliwości popełnienia błędu przez człowieka.

Należy zaznaczyć, że systemy automatyzujące jazdę, stosowane przez różnych producentów pojazdów charakteryzują się często podobnymi funkcjonalnościami, ale mogą różnić się zakresem możliwości lub konkretnymi ograniczeniami, co może nie być jasne dla użytkowników pojazdów. Przekłada się to na konieczność określenia przejrzystych zasad nazewnictwa i definiowania takich systemów oraz ujednolicenia sposobów opisywania działania poszczególnych funkcjonalności automatyzujących jazdę, szczególnie na potrzeby promocji i reklamy.

Badania prowadzone przez konsorcjum projektu AV-PL-ROAD, w którego skład wchodził także Instytut Transportu Samochodowego wykazały, że interfejsy poszczególnych producentów pojazdów znacząco się od siebie różnią i kierowca ma ograniczoną możliwość korzystania z umiejętności obsługi systemów, uzyskanych wcześniej w innych pojazdach. Wskazano na potrzebę podjęcia działań wspierających rozwój interfejsów człowiek-maszyna w taki sposób, by były one łatwiejsze w obsłudze, bardziej intuicyjne w rozumieniu, a także zunifikowane dla jednej kategorii rozwiązań.

W Wielkiej Brytanii zasady opracowane wspólnie przez producentów pojazdów i rząd, przy wsparciu Urzędu ds. Standardów Reklamy, stanowią podstawę odpowiedzialnej reklamy i komunikacji dotyczącej pojazdów autonomicznych i ich możliwości. Ustalono, że funkcje dostępne w pojazdach, w szczególności dotyczące jazdy autonomicznej i wspomagającej kierowcę muszą być opisywane w sposób zrozumiały i jednoznaczny, aby nie wprowadzać użytkowników w błąd. Producent jest zobowiązany do jasnego określenia okoliczności, w których funkcjonalność może nie działać prawidłowo. Ponadto funkcje wspomagające jazdę nie powinny być opisywane w sposób, który mógłby sprawiać wrażenie, że są to funkcje jazdy autonomicznej.

Podejmowanie takich działań pozwala uniknąć nieporozumień, działa korzystnie na poczucie zaufania do nowych technologii, dzięki czemu użytkownicy chętniej z nich korzystają, a to może przełożyć się na wzrost bezpieczeństwa w ruchu drogowym.

Źródło:
www.linkedin.com
www.gov.uk
www.smmt.co.uk
www.vehicle-certification-agency.gov.uk
www.ford.co.uk
Grabarek I., Kozłowski M., Czerepicki A., Bęczkowska S., Zysk Z., Kruszewski M., Pełka M., Balke I., Lewandowski S., Założenia do „Mapy drogowej” wprowadzania pojazdów autonomicznych (CAD/CAV) w Polsce, Raport z zadania 3 projektu AV-PL-ROAD, zasoby własne ITS.